Giữa bối cảnh thị trường trái phiếu có nhiều biến động, hàng loạt sự kiện “bùng nổ” như Vạn Thịnh Phát, bê bối của Tân Hoàng Minh đang là tâm điểm của dư luận. Qua đó, tạo nên tâm lý trái chiều và tạo nên bức tranh ảm đạm về thị trường trái phiếu. Tai bài viết này, hãy cùng đội ngũ TOP Bất động sản tìm hiểu chi tiết về khái niệm trái phiếu là gì? Đồng thời, có những giải đáp về khía cạnh trái phiếu “3 không”.
TRÁI PHIẾU LÀ GÌ ?
Trái phiếu là gì? Trái phiếu (Bond) là một chứng nhận nghĩa vụ nợ của người phát hành phải trả cho người sở hữu trái phiếu đối với một khoản tiền cụ thể (mệnh giá của trái phiếu), trong một thời gian xác định và với một lợi tức quy định.
Trái chủ (Bondholder) là người cho nhà phát hành vay tiền thông qua việc mua trái phiếu. Đổi lại, các trái chủ nhận được các khoản thanh toán lãi không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty và khoản vốn gốc khi trái phiếu đáo hạn.
ĐẶC ĐIỂM CỦA TRÁI PHIẾU
- Trái phiếu là gì? Trái phiếu chính là một loại chứng khoán nợ. Vì vậy trái phiếu có thời hạn và có quy định lãi suất. Vốn gốc của khoản nợ đó chính là mệnh giá của trái phiếu, lãi của trái phiếu còn gọi là trái tức.
- Trái phiếu có thể phát hành dưới hình thức chứng chỉ (giấy tờ có giá), bút toán ghi sổ hoặc dữ liệu điện tử. Vì thị trường trái phiếu là một bộ phận của thị trường vốn, cho nên trái phiếu giao dịch trên thị trường chứng khoán thông thường có thời hạn từ 1 năm trở lên (trung và dài hạn).
- Trái phiếu có ba thuộc tính nổi trội của một tài sản tài chính: tính sinh lời, tính rủi ro và tính thanh khoản.
Trái phiếu là gì? Hiểu rõ về trái phiếu 3 không
PHÂN LOẠI TRÁI PHIẾU
Việc phân loại trái phiếu là gì sẽ theo các tiêu chí khác nhau như: Người phát hành, lợi tức, mức độ đảm bảo thanh toán, hình thức và tính chất trái phiếu.
Phân loại trái phiếu theo chủ thể phát hành
- Trái phiếu Chính phủ: Là một loại chứng khoán do Chính phủ phát hành nhằm mục đích huy động vốn trung và dài hạn cho chính phủ. Nguồn thu từ trái phiếu có thể được sử dụng để bù đắp thiếu hụt tạm thời cho ngân sách nhà nước, dùng để thực hiện dự án công trình quốc gia hoặc tài trợ cho các mục đích khác của Chính phủ theo kế hoạch phân bổ ngân sách từng năm.
- Trái phiếu Chính phủ Việt Nam có ba loại: Tín phiếu Kho bạc, Trái phiếu Kho bạc và Công trái xây dựng Tổ quốc.
- Trái phiếu Chính quyền địa phương: Là loại trái phiếu do Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương phát hành nhằm huy động vốn cho công trình, dự án đầu tư của địa phương.
- Trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh: Là loại trái phiếu do doanh nghiệp, tổ chức tài chính, tín dụng, ngân hàng chính sách của Nhà nước thuộc đối tượng được quy định tại Luật quản lý nợ công phát hành và được Chính phủ bảo lãnh thanh toán.
- Trái phiếu doanh nghiệp: Là loại trái phiếu được phát hành bởi các công ty hoặc các định chế tài chính có nhu cầu huy động vốn cho hoạt động kinh doanh. Gồm có hai loại: Trái phiếu phát hành riêng lẻ và trái phiếu doanh nghiệp phát hành công chúng.
Tỷ lệ trái phiếu doanh nghiệp
Phân loại trái phiếu theo phương thức đảm bảo
- Trái phiếu có đảm bảo: Là loại trái phiếu được bảo đảm thanh toán toàn bộ hoặc một phần gốc, lãi khi đến hạn bằng tài sản của doanh nghiệp phát hành hoặc tài sản của bên thứ ba, hoặc bảo lãnh thanh toán của tổ chức tài chính, tín dụng có chức năng cung cấp dịch vụ bảo lãnh thanh toán.
- Trái phiếu không có đảm bảo: Là trái phiếu khi phát hành không có kèm tài sản đảm bảo hoặc sự bảo lãnh của bên thứ ba, mà chủ yếu dựa vào uy tín và thương hiệu của chủ thể phát hành.
Phân loại trái phiếu theo các điều kiện đi kèm
- Trái phiếu chuyển đổi: Là loại trái phiếu do công ty cổ phần phát hành, cho phép người sở hữu trái phiếu có thể chuyển đổi thành cổ phiếu thường của doanh nghiệp phát hành theo những điều kiện đã được xác định trong phương án phát hành trái phiếu.
- Trái phiếu có thể mua lại hay còn gọi là trái phiếu thu hồi: Là loại trái phiếu được phát hành với điều khoản cho phép người phát hành có thể mua lại toàn bộ hay một phần những trái phiếu đã phát hành trước ngày đáo hạn với một mức giá nhất định vào một ngày quy định.
Trái phiếu chuyển đổi và những hình thức liên quan
Error: Contact form not found.
TRÁI PHIẾU 3 KHÔNG VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ BẤT CẬP
NGUỒN CƠN XUẤT HIỆN TRÁI PHIẾU 3 KHÔNG
Như đã chia sẻ trong phần khái niệm về trái phiếu doanh nghiệp thì trái phiếu phát hành ra công chúng được sàng lọc kỹ hơn, mang tính an toàn hơn. Đối với hình thức phát hành trái phiếu riêng lẻ là sản phẩm tài chính phù hợp với các nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là tổ chức hoặc cá nhân có kiến thức đầu tư, năng lực tài chính và khả năng tự chịu trách nhiệm về quyết định đầu tư của mình.
Trái phiếu kiểu “3 không”, tức không tài sản đảm bảo, không xếp hạng tín nhiệm, không bảo lãnh thanh toán. Hình thức này xuất phát từ việc các doanh nghiệp phát hành trái phiếu riêng lẻ, chỉ chiếm khoảng 18%. Còn lại là có tài sản đảm bảo nhưng ở dưới hình thức khác như cổ phiếu, tài sản hình thành trong tương lai, hoặc có thể là một phần những tài sản khác tiềm ẩn rủi ro lớn cho các nhà đầu tư.
Ngoài ra, hơn 80% giá trị trái phiếu doanh nghiệp của ngành bất động sản phát hành thuộc về các doanh nghiệp chưa niêm yết. Các doanh nghiệp này có sức khoẻ tài chính ở mức yếu, rất đáng báo động.
Trái phiếu là gì? Trái phiếu ba không hiểu như thế nào?
NHỮNG VẤN ĐỀ BẤT CẬP TỪ TRÁI PHIẾU DOANH NGHIỆP RIÊNG LẺ
Vẫn mua chỉ vì lãi suất cao. Đó là tình trạng của một số các nhà đầu tư cá nhân mua trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ khi chưa thực sự hiểu về trái phiếu, mặc dù đã được các cơ quan quản lý khuyến nghị nhiều lần.
Bên cạnh đó, lợi dụng những kẽ hở trái phiếu “3 không”, các doanh nghiệp bất động sản vẫn “tay không bắt giặc”, rầm rộ phát hành trái phiếu doanh nghiệp, huy động hàng ngàn tỷ đồng.
Đáng lưu ý, theo số liệu từ Bộ tài chính thì trong năm 2021 có tới một nửa trái phiếu doanh nghiệp phát hành không có tài sản đảm bảo. Một nửa còn lại chủ yếu được đảm bảo bằng cổ phiếu của chính doanh nghiệp hoặc các dự án hình thành trong tương lai.
Ở ba tháng đầu năm 2022, phát hành trái phiếu doanh nghiệp vẫn chiếm tỉ lệ áp đảo hơn 78% (gần 31.000 tỉ đồng), còn trái phiếu doanh nghiệp phát hành ra công chúng chỉ quanh mốc 22% (gần 8.700 tỉ đồng). Trong đó, nhóm bất động sản dẫn đầu về giá trị phát hành (17.200 tỉ đồng, 43%) (theo báo Tuổi trẻ).
Chính vì vậy, cơ chế kiểm soát vi phạm cũng như việc sửa đổi, bổ sung luật về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra thị trường quốc tế càng trở nên cấp thiết.
Nghị định số 65/2022/NĐ-CP như một động thái bổ sung tính minh bạch cho thị trường. Hệ quả các phát sinh trên thị trường lần lượt được xử lý như Tân Hoàng Minh và gần đây nhất là Vạn Thịnh Phát.
Error: Contact form not found.
————–